Nhiều học sinh vẫn gặp khó khăn khi nhớ các bước thực hiện tính phép tính nhân với số có hai chữ số. Đây là dạng bài tập trong chương trình toán lớp 4.
Để giúp các em, Toán cấp 2 chia sẻ các bước thực hiện phép tính nhân với số có hai chữ số và các bài tập vận dụng tự luyện. Để học sinh cũng như phụ huynh tham khảo thêm.
1. Hướng dẫn làm bài toán lớp 4 nhân với số có hai chữ số
1.1. Ví dụ 1: Thực hiện phép tính 45 x 25
Thực hiện phép tính theo thứ tự từ phải qua trái
- 5 nhân 5 bằng 25, viết 5 nhớ 2
5 nhân 4 bằng 20 thêm 2 bằng 22, viết 22
-
2 nhân 5 bằng 10, viết 0 nhớ 1
2 nhân 4 bằng 8 thêm 1 bằng 9, viết 9
-
Hạ 5
0 cộng 2 bằng 2, viết 2
9 cộng 2 bằng 11, viết 11
Vậy 45 x 25 = 1125
1.2. Ví dụ 2: Thực hiện phép tính 230 x 24
Thực hiện phép tính theo thứ tự trừ phải qua trái
-
4 nhân 0 bằng 0, viết 0
4 nhân 3 bằng 12, viết 2 nhớ 1
4 nhân 2 bằng 8 thêm 1 bằng 9, viết 9
-
2 nhân 0 bằng 0, viết 0
2 nhân 3 bằng 6, viết 6
2 nhân 2 bằng 4, viết 4
-
Hạ 0
0 cộng 2 bằng 2, viết 2
6 cộng 9 bằng 15, viết 5 nhớ 1
Hạ 4 thêm 1 bằng 5, viết 5
Vậy 230 x 24 = 5520
1.3. Từ 2 ví dụ trên rút ra được các bước thực hiện phép tính:
– Bước 1:: Viết lại để theo dạng cột số lớn ở trên số nhỏ ở dưới
– Bước 2: Nhân hàng đơn vị của số ở dưới vói số ở trên theo thứ tự từ phải qua trái. Ta được tích riêng thứ nhất
– Bước 3: Nhân hàng chục của số ở dưới với số ở trên theo thứ tự từ phải qua trái. Ta được tích riêng thứ hai. Khi viết cần lùi vế bên trái 1 cột so với tích riêng thứ nhất
– Bước 4: Cộng kết quả nhân của bước 2 và 3 ta được kết quả của phép tính.
– Bước 5: Kiểm tra lại kết quả
2. Nhân nhẩm số có 2 chữ số với 11
2.1. Ví dụ tính: 72 x 11
Ta thấy 11 = 10 1 nên 72 x 11 = 72 x (10 1) = 72 x 10 72 = 720 72 = 729
2.2. Nhận xét
Ngoài việc đặt tính và tính thì đối với phép nhân số có 2 chữ số với 11 thì ta có thể thực hiện nhẩm nhanh bằng cách thực hiện tính chất : a x 11 = a x 10 a
3. Bài tập vận dụng
3.1. Bài tập
Bài 1: Đặt tính rồi tính
a) 15 x 81
b) 341 x 20
c) 746 x 18
d) 421 x 89
Bài 2: Tính giá trị biểu thức a x 99 với a bằng 35, 40, 45
Bài 3: Tìm y biết
a) y : 12 = 24
b) y : 57 = 11
c) y : 11 = 999
d) y : 72 = 18
Bài 4: Một bộ truyện tranh 24 quyển biết giá của mỗi quyển là 36.000 đồng. Hỏi bộ truyện tranh đó bao nhiêu tiền?
Bài 5: Nông trường A, đẩy mạnh tăng gia sản xuất biết đợt 1 gồm 12 ngày mỗi ngày trồng được 675 cây cao su. Đợt 2 là 16 ngày mỗi ngày trồng được thêm 826 cây. Hỏi sau 2 đợt đó, nông trường trồng được tất cả bao nhiêu cây cao su?
3.2. Bài giải
Bài 1:
Thực hiện phép tính từng bước theo thứ tự từ phải qua trái.
-
1 nhân 5 bằng 5, viết 5
1 nhân 1 bằng 1, viết 1
-
8 nhân 5 bằng 40, viết 0 (dưới 1) nhớ 4
8 nhân 1 bằng 8, thêm 4 bằng 12, viết 12
-
Hạ 5
1 cộng 0 bằng 1, viết 1
Hạ 12 được 1215
Vậy 15 x 81 = 1215
-
0 nhân 314 bằng 0
-
2 nhân 4 bằng 8, viết 8
2 nhân 1 bằng 2, viết 2
2 nhân 3 bằng 6, viết 6
-
Hạ 0 và 628 xuống được 6280
Vậy 314 x 20 = 6280
-
8 nhân 6 bằng 48, viết 8 nhớ 4
8 nhân 4 bằng 32, thêm 4 bằng 36, viết 6 nhớ 3
8 nhân 7 bằng 56, thêm 3 bằng 59, viết 59
-
1 nhân 746 bằng 746, viết 746
-
Hạ 8 xuống
6 cộng 6 bằng 12, viết 2 nhớ 1
4 cộng 9 bằng 13 thêm 1 bằng 14, viết 4 nhớ 1
5 cộng 7 bằng 12 thêm 1 bằng 13, viết 13
Vậy 746 x 18 = 13428
-
9 nhân 1 bằng 9, viết 9
9 nhân 2 bằng 18, viết 8 nhớ 1
9 nhân 4 bằng 36 thêm 1 bằng 37, viết 7 nhớ 3
-
8 nhân 1 bằng 8, viết 8 (viết thẳng số 8 ở tích riêng thứ nhất)
8 nhân 2 bằng 16, viết 6 nhớ 1
8 nhân 4 bằng 32 thêm 1 bằng 33, viết 33
-
Hạ 9
8 cộng 8 bằng 16, viết 6 nhớ 1
6 cộng 7 bằng 13 thêm 1, bằng 14 viết 4 nhớ 1
3 cộng 3 bằng 6 thêm 1 bằng 7, viết 7
hạ 3 được 37469
Vậy 421 x 89 = 37469
Bài 2:
-
Với a = 35 thay vào biểu thức ta có 35 x 99 = 3465
-
Với a = 40 thay vào biểu thức ta có 40 x 99 = 3960
-
Với a = 45 thay vào biểu thức ta có 45 x 99 = 4455
Bài 3:
a) y : 12 = 24
y = 24 x 12
y = 288
b) y : 57 = 11
y = 11 x 57
y = 627
c) y : 11 = 999
y = 999 x 11
y = 10989
d) y : 72 = 18
y = 18 x 72
y = 1296
Bài 4:
Bộ truyện tranh có tổng số tiền là:
24 x 36000 = 864.000 đồng
Vậy bộ truyện tranh là 864 000 đồng
Bài 5:
12 ngày của đợt 1 nông trường A trồng được số cây cao su là:
12 x 675 = 8100 (cây)
16 ngày của đợt 2 nông trường B trồng được số cây cao su là:
16 x 826 = 13216 (cây)
Tổng 2 đợt nông trường A trồng được số cây là:
8100 13216 = 21316 (cây)
Vậy cả 2 đợt trồng được 21316 cây cao su
4. Bài tập tự luyện (Có đáp án)
4.1. Bài tập
Bài 1: Đặt tính rồi tính
a) 11 x 11
b) 121 x 11
c) 225 x 34
d) 495 x 51
Bài 2: Tính giá trị biểu thức
a) 2 x 6 x 67
b) 84 : 2 x 11
c) 76 x 11 182
d) 99 x 11 – 111
Bài 3: Tìm y biết
a) y : 11 = 777
b) y : 21 = 121
c) y : 40 = 198
d) y : 62 = 11
Bài 4: Một trường học A có tất cả 22 lớp, 16 lớp có sĩ số là 38 học sinh, 6 lớp có sĩ số 42 học sinh. Hỏi trường học A có tất cả bao nhiêu học sinh?
Bài 5: Thủy và Huyền cùng thi gấp hạc thử thách 30 ngày. Biết 5 ngày đầu mỗi ngày Thủy gấp được 72 con và Huyền gấp hơn Thủy 7 con, 25 ngày tiếp theo mỗi ngày Huyền và Thủy gấp được 56 con. Hỏi tổng số hạc mà Thủy và Huyền đã gấp bao nhiêu con?
4.2. Đáp án
Bài 1:
a) 121 b) 1331 c) 7650 d) 25245
Bài 2:
a) 804 b) 462 c) 1018 d) 978
Bài 3:
a) y = 8547
b) y = 2541
c) y = 7920
d) y = 682
Bài 4:
Đ/s: 680 học sinh
Bài 5:
Đ/s: 3527 con hạc