Hướng dẫn học sinh lớp 5 biết tìm một số khi biết một số phần trăm của nó qua các ví dụ có lời giải. Qua đó giúp các em nắm được dạng bài tập cơ bản này.
Ví dụ 1. Số học sinh giỏi của một trường tiểu học là 64 em chiếm 12,8% số học sinh toàn trường. Hỏi trường đó có bao nhiêu học sinh?
Phân tích: 64 là 12,8 % ta phải tìm số học sinh toàn trường tức là tìm 100% là bao nhiêu? Có thể làm theo phương pháp rút về đơn vị (tính 1%) và từ đó có 100% (nhân 100).
Giải: 1% học sinh của trường là:
64 : 12,8% = 5 (em)
Số học sinh toàn trường là:
5 x 100 = 500 (em)
Đáp số: 500 em.
Ví dụ 2. Khi trả bài kiểm tra toán của lớp 5A, cô giáo nói: “Số điểm 10 chiếm 25%, số điểm 9 ít hơn 5%”. Biết rằng có tất cả 18 điểm 9 và 10. Hỏi lớp 5A có bao nhiêu bạn?
Phân tích: Đã biết có 18 điểm 9 và 10 (số các bạn được 9 và 10 là 18 bạn). Ta phải tìm tỉ số phần trăm số bạn được 9 và 10 so với số học sinh cả lớp để tìm ra sĩ số lớp.
Giải: Tỉ số phần trăm số bạn điểm 9 là:
25% – 5% = 20%
Tỉ số phần trăm học sinh đạt điểm 9 và 10 so với số học sinh cả lớp là:
25% + 20% = 45%
1% số học sinh của lớp là:
18 : 45% = 0, 4 (bạn)
Sĩ số lớp là:
0,4 x 100 = 40 (bạn).
Đáp số: 40 bạn.
Ví dụ 3. Một ô tô du lịch ngày thứ nhất đi được 28%, ngày thứ hai đi được 32% toàn bộ quảng đường dự định, ngày thứ ba đi nốt 240km còn lại. Hỏi trong ba ngày ô tô đó đã đi được quảng đường dài bao nhiêu?
Phân tích: 240 km là quảng đường còn lại sau khi đi 2 ngày nên ta phải tìm tỉ số phần trăm của độ dài quãng đường đi ngày thứ ba so với toàn bộ quãng đường dự định đi. Từ đó sẽ tìm ra quãng đường mà xe đi trong 3 ngày.
Giải:
Sau 2 ngày ô tô đi được số phần trăm quãng đường so với dự định là:
28% + 32% = 60%
Như vậy ngày thứ ba xe sẽ đi quãng đường là:
100% – 60% = 40%
1% quãng đường dự định đi là:
240 : 40% = 6 (km)
Quảng đường đi trong 3 ngày là:
6 x 100 = 600 (km).
Đáp số: 600 km.